เครื่องลายครามตามที่เข้าใจกันเป็นส่วนมาก หมายถึงเครื่องภาชนะกระเบื้อง หรือเครื่องถ้วยของจีน ชนิดที่เขียนลายเป็นสีคราม เฉพาะที่นิยมกันว่า เป็นของดีมีราคา เครื่องถ้วยจีน คงจะมีเข้ามาขายในประเทศไทย พร้อม ๆ กับที่จีนส่งสินค้าเข้ามาขายในประเทศไทย ประเทศไทยได้จัดทำเครื่องถ้วยขึ้นใช้เอง จนถึงเป็นสินค้าจำหน่ายไปยังประเทศใกล้เคียง ตั้งแต่ปี พ.ศ.1837
ในสมัยอยุธยา เครื่องถ้วยที่ไทยสั่งออกไปทำในเมืองจีน เท่าที่พบมีเพียงสามอย่างคือ ชาม จานเชิง และโถ สีก็มีก็มีสามอย่างคือ ลายครามอย่างหนึ่ง ลายสีเขียนบนพื้นถ้วยขาวอย่างหนึ่ง และเบญจรงค์ ลายไทยที่ทำให้ตัวอย่างไปเขียนเครื่องถว้วย มีลายก้านขด และลายก้านแย่ง เป็นต้น บางทีก็มีภาพปลายกระหนก ภาพเทพพนม และภาพเทพพนมนรสิงห์
ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ในรัชกาลที่ 1 เครื่องถ้วยที่สั่งไปทำเมืองจีนได้โปรดให้ช่างหลวง เขียนลายตัวอย่างขึ้นใหม่ แต่ดำเนินตามตัวอย่างที่ดี ครั้งกรุงเก่าเป็นพื้น ถึงรัชกาลที่ 2 เครื่องถ้วยที่สั่งไปทำเมืองจีนได้คิดแก้ไขผิดจากเดิม ทั้งรูปร่างและลวดลาย มีลายผูกขึ้นใหม่หลายอย่าง เช่น ลายดอกกุหลาบ เป็นต้น ในรัชกาลที่ 3 นิยมลวดลายไปข้างแบบจีนมากขึ้น ในรัชกาลที่ 4 สั่งให้ทำแต่ลายน้ำทองกับลายคราม ในรัชกาลที่ 5 เครื่องถ้วยจีนที่เป็นของดี มีตกเข้ามามากกว่ารัชกาลก่อน ๆ เพราะกลับเกิดนิยมเล่นเครื่องถ้วยและเครื่องโต๊ะกันขึ้นอีก
เครื่องลายครามเป็นภาชนะเครื่องถ้วยจีนที่เขียนสีน้ำเงินหรือสีคราม เรียกว่า เครื่องลายคราม เครื่องถ้วยชนิดนี้มีเทคนิควิธีทำประกอบด้วย เนื้อหินผสมดินขึ้นรูป เขียนลานสีน้ำเงิน เคลือบ แล้วนำไปเผา หรือขึ้นรูปนำไปเผานำออกมาเขียนลายแล้วเคลือบน้ำยา ในสมัยราชวงศ์หงวน(พ.ศ.1814-1911)ของจีนได้ค้นพบแร่ชนิดหนึ่ง เรียกว่าโคบอล์ดออกไซด์(Cobalt oxide) เป็นสีคราม เมื่อนำไปทาหรือ เขียนสีลงบนเครื่องถ้วยนำไปเผาสีจะสวยเปล่งใสยิ่งถ้าได้โคบอลด์ออกไซด์จาก ประเทศตะวันออกกลางจะได้สีมีคุณภาพคงทนเป็นสีน้ำเงินสุกใส สีลายครามซึ่งเป็นที่นิยมตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา เครื่องลายครามนอกจากจะเป็นเครื่องใช้สำหรับใส่เครื่องบริโภคอุปโภคแล้วยัง นำมาใช้เป็นเครื่องประดับอาคารบ้านของผู้มีฐานะในสังคมและยังเป็นของที่ ระลึกของขวัญ หรือเป็นเครื่องราชบรรณาการปัจจุบัน คนไทยผลิตเครื่องลายครามได้เอง มีโรงงานผลิตแถวภาคกลางของประเทศ มีคุณภาพดีทัดเทียมของจีน เครื่องถ้วยจีนเครื่องถ้วยจีน หมายถึง เครื่องปั้นดินเผาที่มีแหล่งผลิตจากประเทศจีนมีทั้งที่มี เนื้อธรรมดา . . . .
